De geschiedenis van de PDCA cyclus

In de verre geschiedenis al continu verbeteren

De Deming cirkel (PDCA) deed pas in de vorige eeuw zijn intrede. Maar al in de verre geschiedenis van de mensheid was men aan het ‘continu verbeteren’. Denk dan aan de uitvinding van het wiel, of nog verder terug de stenen gebruiksvoorwerpen die jagers gebruikten om zich te verdedigen of om dieren uit te schakelen. Wanneer begon eigenlijk de ‘wetenschap’ van continue verbetering en kwaliteitsmanagement?

Toevallige gebeurtenis of bewuste bewerking?

De vraag moet worden opgeworpen of al die verbeteringen het resultaat waren van een bewuste bewerking of toevallige gebeurtenis. Hoe dan ook is er altijd behoefte geweest aan nieuwe producten en diensten die beter, goedkoper, sneller of mooier waren. Al vanaf het prille bestaan van het leven zijn er telkens, bewust of bij toeval, nieuwe dingen gemaakt. Zij moesten het leven aangenamer maken. Dat ging gepaard met specialisatie van beroepen, verstedelijking en het ontwikkelen van complexere kennis. Een ontwikkeling die overigens niet meer is te stoppen.

Continue verbetering zit eigenlijk in het leven zelf opgesloten

Wanneer begon eigenlijk de ‘wetenschap’ van continue verbetering? De vroegste signalen dateren van 1600 voor de jaartelling uit China. Handgemaakte producten ondergingen daar een kwaliteitscontrole. Sommige onderzoekers wijzen op de door de Italiaan Galileo Galilei’s (1564 – 1642) gehanteerde wetenschappelijke methode. Andere wijzen naar de filosoof Aristoteles, die de contouren van die methode zou hebben uitgetekend. Ook de Arabier Ibn al-Haytham (965 – 1039) wordt in dit verband genoemd.

Deductie en inductie

De wetenschappelijke methode bestond eruit dat op basis van bestaande kennis, ervaring en inzichten nieuwe hypothesen werden geformuleerd: deductie. Deze werden vervolgens getest door observaties van de werkelijkheid. De hypothese werd gefalsificeerd of geverifieerd. Zo kwam men vervolgens tot nieuwe kennis: inductie.

Doelbewuste continue verbetering is dus eigenlijk begonnen in de late middeleeuwen. In de wetenschap zelf begon het aan het begin van de gouden eeuw. Het product dat men beoogde te verbeteren was voornamelijk kennis en niet een concreet gebruiksvoorwerp.

Einde van de 19e eeuw

Het nadenken over systematische verbetering van concrete producten kwam pas aan het einde van de 19e eeuw goed op gang. Dat ging gepaard met de opkomst van het pragmatisme. Deze stroming heeft het pragmatisch denken op de kaart gezet. Aanhangers vonden dat de betekenis van concepten en modellen (kennis) gezocht moest worden in de praktische toepassing ervan. En ze vonden dat de functie van ons denken bestond om onze acties te sturen.

Pragmatisch denken

Deze stroming zorgde voor de opmaat naar het uiteindelijke kwaliteitsdenken van Deming en de PDCA cyclus. Een ultiem voorbeeld van het pragmatisch denken is dat ideeën en geloof gelijk werden gesteld aan bijvoorbeeld de hand van een mens.

‘Een idee op zich heeft geen grotere waarde dan een vork om soep te eten. Wanneer je merkt dat een vork daarvoor ongeschikt is, heeft het weinig zin om te discussiëren over hoe de vork in de steel steekt. Of wat de essentie van de soep is om te achterhalen waarom het eten van soep met een vork niet lukt. Je wilt gewoon een lepel’.

Wat werkt wel en wat werkt niet. Daar gaat het om bij het pragmatisch denken.

Walter A. Shewhart

Later legt dr. Walter A. Shewhart de verbinding tussen de wetenschappelijke methode en het pragmatisch denken. In 1939 publiceerde hij de Shewhart cyclus. Deze bestond uit drie stappen:

1. Specificatie
2. Productie
3. Inspectie

Deze stappen koppelde hij aan de wetenschappelijke methode. In die zin dat specificatie, productie en inspectie respectievelijk overeen komen met het opstellen van een hypothese, het uitvoeren van een experiment en het testen van de hypothese.

William Edwards Deming

William Edwards Deming bewerkte het boek waarin Shewhart zijn cyclus presenteerde. Na daar kennis van te hebben genomen vertaalde Deming op een Japans seminar in 1950 de drie stappen van Shewhart naar vier:

1. Ontwerp
2. Productie
3. Verkopen
4. Herontwerp gedreven door marktonderzoek

Deming benadrukte het belang van de constante interactie tussen ontwerp, productie, verkoop en onderzoek. En hij benadrukte dat deze vier stappen een continu proces vormen. Hiernaast zie je hoe het Deming-wiel eruit ziet.

Training PDCA & kwaliteitsmanagement

Deze praktijkgerichte training PDCA & kwaliteitsmanagement voorziet je van direct toe te passen continu verbeter-kennis. Zo kun je een leidende en adviserende rol pakken in verbetertrajecten in jouw bedrijf. Je leert en oefent met alle benodigde vaardigheden, technieken en kwaliteitsbouwstenen. Meld je hier direct aan voor de eerstvolgende sessie van 8 t/m 10 december 2021

naar de training PDCA & kwaliteitsmanagement

PDCA-handboek 'Datacratisch werken'

In dit complete PDCA-boek komt het hele spectrum van datacratisch werken aan bod. Dit is een splinternieuwe, veelbelovende manier van werken. De auteur gaat uitgebreid in op de basisprincipes van PDCA, continu verbeteren en leerprocessen in organisaties. Bestel het boek direct (geen verzendkosten).

naar het PDCA-handboek 'Datacratisch werken'

De Japanners

Al snel bedachten de Japanners een naam: de PDCA cyclus. Zo werd de PDCA cyclus geboren. Maar de cyclus bleef nog tot de jaren tachtig van de vorige eeuw bij de Japanners voordat hij in het Westen werd gebruikt. In 1986 borduurt Deming zelf nog voort op de Shewhart cyclus. Uiteindelijk komt hij pas in 1993 met de PDSA cyclus. Hij waarschuwde dat Check in het Engels ook een andere betekenis heeft, namelijk ‘tegenhouden’, en dat daarom Study moest worden gebruikt. Maar zijn waarschuwing is in de wind geslagen. Wereldwijd gebruiken we nu de afkorting PDCA.

De allereerste bedoeling grootser

De allereerste bedoeling van de PDCA cyclus was veel grootser dan we tot nu toe dachten. Het is interessant om te zien dat de oorsprong van de PDCA cyclus voortkomt uit productontwerp, productie, sales en research (service). Veelal wordt de PDCA cyclus toch alleen gezien als een procestool. Die kun je voor alle bedrijfsprocessen, van groot tot klein, gebruiken om die te optimaliseren. En dat is natuurlijk ook zo, maar de allereerste bedoeling ervan was veel grootser. En juist dat aspect laat doorschemeren dat je PDCA ook heel goed kunt toepassen op strategisch niveau.

Het geheim van een intelligente organisatie

Ook wordt benadrukt dat de interactie tussen de stappen van essentieel belang is. Hier ligt eigenlijk het geheim van een ‘intelligente organisatie’ in besloten. Eenheid en samenhang, naast wendbaarheid, bepalen voor een fors deel de performance van de organisatie. De kracht van de cyclus is net zo sterk als de zwakste schakel. Kortom: de boodschap van PDCA is het bevorderen van de interactie tussen afdelingen en teams. Daarbij zijn discussie en feedback belangrijke onderdelen tussen de verschillende stappen. En zo kun je dus veel slimmer gaan samenwerken!

Met dank aan Ronald Moen en Clifford Norman voor hun uitstekende research.